Kişinin hayatında meydana gelen tüm kayıplara rağmen kumar oynama dürtüsüne engel olamama şeklinde tanımlanabilir. Toplumda neredeyse %3 oranında görülür. Her türlü gelire sahip olan zengin-fakir-orta halli maddi duruma sahip olarak ayırmaksızın her türlü ekonomik duruma sahip kişilerde görülebilir. Daha önceleri 40-50 yaş arasında erkeklerde daha sıklıkla görülürken şimdiler de gençler arasında hızla yaygınlaşmaktadır. Özellikle sanal bet olarak da bilinen sanal kumar oyunları at yarışı ve spor bahisleri gibi. Ayrıca sıklıkla eş tanı olarak Patolojik kumarbazlarda görülebilen bir diğer rahatsızlık ise alkol ve madde kullanımıdır. Bu hastaların ailelerinde alkol ve madde bağımlılığı görülme oranı çok daha fazladır. Ayrıca bu kişilerin ailelerinin %25’inden birisi patolojik kumarbazdır. Kumar Bağımlılığı, “Kazanç kastı ile oynanan kâr ve zararı baht ve talihe (şansa) bağlı bulunan oyun” olarak tarif edilen kumar isteyerek riske girme temelinde, kazanan ve kaybeden tarafların olduğu ve her iki tarafta da bir üretim işi olmaksızın servetin yeniden dağılımına verilen addır. Günümüzde hoşça vakit geçirme, eğlence ve dinlenme aracı olarak sunulan, şans ve bahis oyunlarını da içine alan yaygın bir yelpazeye sahiptir. Kumar, kişiye, aileye ve topluma psikolojik, sosyolojik ve ekonomik çok büyük zararları olan bir bağımlılıktır.
Kumarın Zararları Nelerdir?
Kumarın zararları sadece kişiye değil ailesi ve çevresine ayrıca toplumun tamamınadır. Bunlardan bazıları;
Psikolojik sorunlara yol açar. Diğer bağımlılıklara kolayca bulaşma ihtimali kuvvetlenir (Alkol, sigara gibi).Kazanma hırsıyla bencil ve menfaatçi bir hale gelen birey kendine ve çevreye zarar vermekten kaçınmaz. Kumar tutkusu yüzünden ailesine ve çevresine karşı sorumluluklarını yerine getirmez. Fizikî zararlarla neticelenebilecek karmaşık bir ilişkiler ağına dahil olur (Bu tür sektörlerin kimlerin elinde olduğu bilinmemekte ve kişi kazananın olmadığı bir dünyanın içine itilmektedir).Maddi kayıp ile birlikte kişi; kendisine, ailesine ve topluma karşı zararlı hale gelir.
2) KUMAR BAĞIMLISININ AİLESİNE OLAN ZARARLARI
Bağımlı olan kişinin ailesindeki güven ortamı kaybolur. Ailede maddi kayba yol açar ve bu kayıplar yüzünden psikolojik, ailevî ve toplumsal sorunlar ortaya çıkar (boşanma, aile içi şiddet gibi).Kumarın finansmanı için girişilen ilişkiler aile düzenine ve bireylerine yansır.
3) BAĞIMLININ TOPLUMA OLAN ZARARLARI
Haksız kazanç meşru hale gelir; kolay kazanç yeni nesillerin ideali haline gelir. İllegal yapı ve organizasyonlar bu yollarla güç ve servet kazanır. Çalışma, alın teri, hak ve hukuk gibi toplumun temeli olan anlayışlar itibardan düşer. Toplumsal ahlâk yara alır. Menfaat ve kazanma hırsı bütün toplumsal ilişkilere yansır. Toplumdaki huzur ve güven zedelenir.
RİSK FAKTÖRLERİ NELERDİR ve NASIL TEDAVİ EDİLMELİDİR?
Kumar oynayanlar kaybettiklerini bir seferde geri almayı umarlar. Bu gerçekleşmeyince davranışlarını ve kayıplarını yalanlarla örtmeye çalışırlar. Kumar oynamak için gereken parayı sağlamak üzere, sahtekârlık, dolandırıcılık, hırsızlık, zimmetine para geçirme gibi yasa dışı eylemlerde bulunabilirler. Kumar oynama yüzünden önemli bir ilişkisini, işini, eğitimini tehlikeye atar ya da kaybederler. Kayıplarını telafi edemeyeceğini fark eden bağımlılarda ağır bunalımlar, depresyon ve hatta intihar vakaları görülür. Toplumun temeli olan aileyi bölüp parçalayan bu alışkanlığın etkisi kişiyle sınırlı olmadığından bu patolojik bağımlılığı bir halk sağlığı sorunu olarak ele almak gerekmektedir. Bu rahatsızlığın tedavisi mümkündür. Patolojik kumar bağımlılığının tedavisinde sıklıkla madde bağımlılığı tedavisi modeli uygulandığından bu kişiler madde bağımlılığı tedavi bölümlerine yönlendirilmelidir ve bir uzmandan destek alması gerekmektedir. Uzun dönem devam eden ve tedavinin temelini oluşturan Psikoterapi seanslarına devamlılık gösteren ve tedaviyi kabul eden birçok bağımlı bu süreci zor olsa bile sağlıklı bir şekilde sonuçlandırmayı başarmaktadır. Kişiye göre düzenlenen tedavi programıyla başarıya ulaşmak mümkündür. Bunun için ilk olarak kumar bağımlılığının (kumar oynayan kimse tarafından) patolojik bir rahatsızlık olduğunun kabul edilmesi gerekmektedir.
Uzman Klinik Psikolog & Psikoterapist
Kadriye ÖZADMACA