Merhaba bu hafta karşınıza birçok kişinin yaşadığı fakat ne yaşadığının farkında olmadığı bir soruna değinmek istedim. Birçok kişinin diline dolanmış olan ama tam olarak ne olduğunu bilmedikleri TSSB hakkında bilgiler paylaşacağım, şimdiden hepinize keyifli okumalar dilerim.
Travma sonrası stres bozukluğu bireyin deprem gibi veya büyük ruhsal yada bedensel olarak hasar aldıkları, cinsel istismara veya saldırıya uğramaları. Depremde bir yakınlarını kaybetmeleri, cinayetler, iş kazaları, seller gibi günlük yaşamda en sık karşımıza çıkan örseleyici olaylardır. Kişinin kendisinin drekt olarak veya bir yakınının yaşadığı travmaya şahit olması durumunda ruhsal olarak aldığı hasardır. Kişiler az once bahsettiğim olaylarla karşılaştığı durumlarda bir çok zaman akut örselenme belirtileri yaşanır ve zaman ile kaybolur ancak bazı insanlarda bu belirtiler yatışmaz ve daha çok kötüleşme gözlemlenir. Travma sonrası stress bozukluğunda yaşanan örseleyici olayın ardından birazdan bahsedeceğim bu belirtilere çok sık rastlanılmaktadır. Birey aşırı korku, kaygı ve telaş içerisinde olup normalde duyarsız olduğu uyaranlara oldukça fazla duyarlılık göstermektedir. Örneğin ufak bir uyarana bile irkilme tepkisi göstermesi gibi. Yaşanan olayla ilgili konuşulduğunda bile kişi de hissedilen aşırı bir telaş ve duyarlılıkla birlikte ile birey kaçınma davranışları gösterebilmektedir, susmak konuya dair birşey anlatmak istememek gibi. Kişi bunalmalar yaşar ve darlandığını hisseder ayrıca yaşadığı olumsuz konuya ilişkin anımsatıcı olaylar ile karşılaşıldığında bu yaşadığı bujnalmalar sıkıntılar çok daha fazla artmaktadır. Bunun yanında bireylerin duygulanımlarının uzun süre bunaltı şeklinde olması kişinin çökkün olmasına da neden olmaktadır. Fakat en çok karşılaşılan durum ise örseleyici deneyimin tekrar tekrar anımsanması ve bireyin tekrardan aynı olayı yaşıyor gibi olması durumudur. Bazı bireylerin ise olayı tamamen hatırlamakta güçlük çektiği, zihin karmaşıklığı yaşadığı ve yönelimde sorunlar yaşandığı gözlemlenmektedir. Kişinin düşüncelerinde genellikle belirgin problemler bulunmamakla birlikte, birey genellikle deneyimlenen olayı unutmak istemektedir. Bireylerin düşüncelerinde genellikle suçlamaya yönelik içerikler bulunduğu da gözlemlenmektedir. ; Bireyler korku ve endişeye yönelik bedensel tepkiler vermekle birlikte, sürekli irkilme tepkisi ve uykusuzluk sorunları yaşayabilmektedirler. Travma sonrası stress bozukluğu her yaşta görülebimesine rağmen, en yaygın olarak genç erişkinlerde görüldüğü gözlemlenmektedir. Genç erişkinlerde daha çok karşılaşılmasının sebebi ise, bulundukları yaş grubuna bağlı olarak daha çok örseleyici yaşantılar deneyimleme olasılığının daha yüksek olmasıdır. Genel sıklık oranına bakacak olursak eğer %30.7 olarak söylenebilir. Cinsiyet farklılıklarına bakıldığında; kadınların TSSB geliştirme olasılığı erkeklere oranla 2 kat daha fazla olduğu gözlemlenmektedir. Bunun yanında travmanın nesnel veya algılanan şiddeti, travma nedeniyle yaşanılan yitimler, sosyal desteğin yetersiz olması ve bireyin hatalı baş etme yöntemlerine sahip olması da risk faktörü olarak ifade edilmektedir. Travmanın etkisini arttıran faktörler ise; travmatik bir deneyimi hazırlıksız bir şekilde yaşamak, travmatik deneyimin insan eliyle bilinçli bir şekilde kasten gerçekleşmesi veya ölüm tehlikesi içermesi travmanın etkisini arttırmada büyük oranda rol oynamaktadır.
Eğer siz veya çevrenizden birileri bu tarz belirtiler yaşıyorsa hızla bir uzmana başvurması uygun olacaktır.
Sevgilerimle. Ruh ve beden sağlığınızın tam olduğu bir yaşam dilerim…
Uzm. Klinik Psk & Uzm. Adli Psikolog
Psikoterapist
Kadriye ÖZADMACA
05338600045
info@psikologevinde.com