Merhaba bu hafta sizlerle sıklıkla merak uyandıran bir konuya değinmek istedim, Kişilik bozukluğu grupları ve tedavi süreci ile ilgili kısaca bilgiler paylaştım. Hepinize şimdiden keyifli okumalar dilerim.
Kişilik bozuklukları, bireyin düşünce tarzı, duygusal tepkileri, ilişki kurma şekli ve davranışlarında kalıcı ve esaslı bozukluklar gösterdiği bir grup psikiyatrik bozukluktur. Amerikan Psikiyatri Birliği'nin (DSM-5) ve Dünya Sağlık Örgütü'nün (ICD-10) sınıflandırmalarına göre, birçok farklı kişilik bozukluğu tanımlanmıştır. İşte bazı yaygın kişilik bozuklukları:
- Paranoid Kişilik Bozukluğu: Kişinin sürekli olarak diğer insanların kötü niyetli olduğuna inanması, güvensizlik ve sürekli şüphe içinde olması karakterizedir.
- Şizoid Kişilik Bozukluğu: Sosyal ilişkilerden kaçınma, duygusal soğukluk ve duygusal ifade eksikliğiyle belirgin bir durumdur.
- Şizotipal Kişilik Bozukluğu: Tuhaflık, sosyal ilişkilerde zorluklar, paranoid düşünceler ve sıra dışı inançlar içerir.
- Antisosyal Kişilik Bozukluğu: Diğer insanların haklarına saygısızlık, yasa dışı davranışlar, yalan söyleme ve sorumluluk almama gibi davranışları içerir.
- Borderline Kişilik Bozukluğu: İntens ve kararsız ilişkiler, kimlik belirsizliği, özdeğer eksikliği, kendine zarar verme ve impulzif davranışları içerir.
- Histrionik Kişilik Bozukluğu: Duygusal ifade eksikliği, dikkat çekmeye yönelik aşırı çaba, dramatik davranışlar ve ilişkilerde aşırı bağımlılık gibi özellikleri içerir.
- Narsistik Kişilik Bozukluğu: Büyük bir kendi benlik saygısı, empati eksikliği, başkalarını kullanma ve başarıya aşırı odaklanma gibi özellikleri içerir.
- Bağımlı Kişilik Bozukluğu: Başkalarına aşırı bağımlılık, karar vermede zorluk, ayrılma korkusu ve düşük özsaygı içerir.
- Obsesif-Kompulsif Kişilik Bozukluğu: Mükemmeliyetçilik, kontrol odaklı düşünce tarzı, esneklik eksikliği ve düzenlilik arzusu gibi özellikleri içerir.
Bu kişilik bozuklukları, bireyler arasında büyük farklılıklar gösterir ve kişinin işlevselliği, ilişkileri ve genel yaşam kalitesi üzerinde önemli etkiler yapabilir. Tanı ve tedavi süreçleri genellikle uzman bir psikiyatrist veya psikolog tarafından yürütülür.
Peki asıl merak edilen soruya gelelim, Kişilik Bozuklukları tedavi edilirse düzelir mi?
Kişilik bozuklukları, kalıcı ve derinlemesine kök salmış özellikler içerdiği için tamamen iyileşmeleri genellikle zor olabilir. Ancak, kişilik bozuklukları üzerinde yapılan tedavi ve destekle birçok kişi, belirtilerde önemli düzelme gösterebilir ve yaşamlarını daha sağlıklı bir şekilde yönetebilirler.
Tedavi genellikle psikoterapi (terapi) odaklıdır ve bireyin spesifik ihtiyaçlarına ve kişilik bozukluğunun özelliklerine göre uyarlanır. Bazı yaygın kullanılan terapi türleri şunlardır:
- Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT): Kişinin düşünce tarzını ve davranışlarını anlamasına, olumsuz düşünce kalıplarını değiştirmesine ve daha sağlıklı davranışlar geliştirmesine odaklanır.
- Duygusal Odaklı Terapi (DOT): Duygusal zorluklara odaklanan bir terapi türüdür ve duygusal farkındalık ve düzenleme becerilerini geliştirmeyi hedefler.
- Dialetik Davranış Terapisi (DDT): Özellikle borderline kişilik bozukluğu için geliştirilmiş bir terapi türüdür. Duygusal düzenleme, ilişki becerileri ve farkındalık üzerine odaklanır.
- Psikanalitik ve Psikodinamik Terapiler: Kişinin bilinçdışı süreçlere odaklanan terapi türleridir.
- Grup Terapisi: Kişilerarası ilişkileri geliştirmek ve sosyal becerileri artırmak için grup içinde yapılan terapilerdir.
İlaç tedavisi, belirli semptomları yönetmek için kullanılabilir, ancak kişilik bozukluklarının temelindeki kalıcı özelliklere doğrudan etki etme eğilimindedir.
Tedavi süreci genellikle zaman alıcıdır ve kişilik bozukluklarıyla başa çıkmak için uzun vadeli bir çaba gerektirir. Ancak, düzenli ve uygun terapi ile birlikte birçok kişi daha iyi bir yaşam kalitesi elde edebilir ve ilişkilerini geliştirebilir. Tedavinin etkili olması için bireyin istekli olması ve tedaviye bıkmadan zorlansa da sıkılmadan katılımı çok önemlidir. Şimdiden hepinize keyifli okumalar dilerim, umarım az da olsa soru işaretlerinizi giderebilmişimdir. Hepinize ruh ve beden sağlığıyla dolu bir ömür dilerim.
Sevgilerimle….
Uzm. Klinik Psk & Uzm. Adli Psikolog
Psikoterapist
Kadriye ÖZADMACA
05338600045
